یادآوری زبان کودکی توسط هیپنوتیزم بازگشت به گذشته

یکی از سوالات مهم و جالب توجه در مورد ذهن این است که آیا افرادی که دو زبانه هستند قادر هستند زبانی را که در کودکی یاد گرفته بودند ولی بعدا فراموش کرده اند را به یاد بیاورند؟ در ۲۰ سال اخیر مطالعات زیادی در این زمینه انجام داده شده است و شواهد عصبی وجود دارد که نشان می دهد زبانی که این افراد در سنین بسیار کم آن را یاد گرفته بودند ولی در بزرگسالی فراموش کرده بودند قابل یادآوری است.

ولی چگونه می توان زبان فراموش شده را دوباره بدون آنکه شخص مجبور شود آن را دوباره یاد بگیرد به یاد آورد؟

سه تحقیق مهم در این زمینه بر پایه استفاده از هیپنوتیزم در سال های ۱۹۶۲، ۱۹۷۰ و ۲۰۰۷ انجام شده است که به اختصار به آنها اشاره می شود.

پروفسور اریکا فرام که روان شناس معروف آلمانی-آمریکایی است مردی ژاپنی-آمریکایی را برای تحقیق خود انتخاب کرد. این مرد از کودکی در آمریکا زندگی کرده و تنها سال های اولیه زندگی خود را در ژاپن گذرانده است و چیزی از زبان ژاپنی به خاطر نمی آورد مگر چند کلمه مودبانه کوتاه.

فرام این مرد را به هیپنوتیزم عمیق برد و به کمک تکنیک های هیپنوتیزم بازگشت به گذشته، او را به زمانی برد که ۷ ساله بود. در واقع او به طور ذهنی کاملا به آن سن بازگشته بود. پروفسور فرام که کمی ژاپنی از قبل بلد بود از این مرد سوالاتی به زبان ژاپنی پرسید ولی جوابی دریافت نکرد. ظاهرا این مرد چیزی متوجه نشده بود.

چند ماه بعد، فرام در مقابل تماشاگران دیگر این مرد را هیپنوتیزم کرد و او را به سن ۸ سالگی برد. تا این جا همه مکالمات به انگلیسی بود. سپس او را به گذشته دورتر یعنی ۳ سالگی او برد. تا چند ثانیه فقط سکوت بود. ناگهان آن مرد با صدایی نازک بچه گانه شروع کرد به ژاپنی حرف زدن…آن هم خیلی سریع و روان. او پشت سر هم به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در حالت هیپنوتیزم به ژاپنی حرف می زد. دیدن این صحنه بسیار شگفت انگیز بود و خود آن مرد بعد از بیداری از هیپنوتیزم تعجب می کرد که چه طور در خلسه توانسته بود ژاپنی حرف بزند. او فکر می کرد این زبان را کاملا فراموش کرده ولی این طور نبود.

چهار ماه بعد هم فرام، ذهن این مرد را دوباره توسط هیپنوتیزم به ۳ سالگی برد و صدای او را ضبط کرد. باز هم این مرد به تندی و روانی و همراه با هیجان، ژاپنی حرف می زد و در مورد عروسک خود توضیح می داد. فرام با مقدار دانش کمی که از زبان ژاپنی داشت از او سوالاتی پرسید و آن مرد به صورت معنا داری به آنها جواب می داد و همه چیز را توصیف می کرد.

وقتی این مرد از هیپنوتیزم خارج شد گفت که احساس می کرده است لب های او بدون اختیار حرکت می کرده است و این صداهای جالب را تولید کرده است. او نمی دانست در خلسه چه می گوید. احساس می کرد کلمات فقط از دهان او خارج شده و حتی نمی دانست معنای آنها درست است یا خیر.

او به نوار ضبط شده گوش داد. فقط مقدار کمی از سخنان خود را می فهمید. بیشتر آنها برای او غریبه بودند. در هفته های بعد، این مرد خود به خود حافظه بیشتری در مورد زبان فراموش شده خود به دست آورد. در هر جلسه، پروفسور فرام در مورد گذشته او سوال می کرد و این باعث شده بود خاطرات دوران کودکی این مرد دوباره احیا شود. او متوجه شد وقتی او کودکی کم سن و سال بوده است همراه با خانواده خود به کالیفرنیا آمده و مدتی در کمپ مهاجرتی اقامت کرده است. در آن زمان او، هم می توانست ژاپنی و هم انگلیسی صحبت کند. بعد از مدتی والدین او متوجه شدند که دوزبانه بودن کودک آنها مانع از این می شود که بتواند با کودکان هم سن خود به خوبی مکالمه کند بنابراین دیگر با او ژاپنی حرف نزدند و زبان انگلیسی تنها زبانی بود که از سن ۴ سالگی به بعد با آن صحبت می کرد. به دلیل عدم استفاده از زبان ژاپنی، او بیشتر کلمات را فراموش کرد.

مورد دیگر، فردی ۱۸ ساله است که توسط دکتر آروید آز مورد بررسی قرار گرفته است. این پسر ۱۸ ساله در دانشگاه استفورد درس می خواند و گفته بود وقتی کودکی کم سن بود در فنلاند به زبان سوئدی صحبت می کرده است. ولی بعد از اینکه به آمریکا مهاجرت کردند او دیگر به این زبان صحبت نکرد. در آن موقع او ۸ سال داشت و پس از آن دیگر سوئدی صحبت نکرد چون به کار او نمی آمد.
وقتی دکتر آروید آز او را ملاقات کرد این مرد گفت که کل زبان سوئدی را فراموش کرده و فقط چند کلمه در ذهن او باقی مانده است. وقتی توسط هیپنوتیزم بازگشت به زمان گذشته به سن کودکی بازگشت به خوبی می توانست سوئدی صحبت کند. این هیپنوتیزم موجب شده بود مقدار کمی هم از این زبان را بعد از بیداری از هیپنوتیزم به یاد بیاورد.

در مقاله ای دیگر، دکتر رزالین فوت نیک از فرانسه دو مطالعه قبل را تصدیق کرده و گفته است که یک زبان کاملا فراموش شده می تواند دوباره توسط هیپنوتیزم به یاد آورده شود. البته از آنجا که هر کسی به راحتی هیپنوتیزم عمیق نمی شود بنابراین هیپنوتیزم بازگشت به زمان گذشته هم برای همه جواب نمی دهد.